Hoogsensitieve kinderen zijn heel gevoelig. Hun zenuwstelsel neemt informatie waar met een veel hoger aantal "pixels" dan een kind wat niet hoogsensitief is. Ze herkennen de kleinste veranderingen en details, bijvoorbeeld een poster in het klaslokaal die verhangen is, het nieuwe T-shirt dat je aanhebt, een plant die te weinig water heeft gehad en een beetje slap hangt. Zowel thuis als op school observeren ze voortdurend. Om goed te kunnen zien wat er gebeurt nemen ze meestal niet direct actief deel aan een situatie, ze staan liever eerst op enige afstand toe te kijken. Ook in situaties met sociale interactie zijn ze oplettend. Ze weten bijvoorbeeld precies te benoemen wat er in een bepaalde situatie gebeurd is, ook als dat inmiddels lang geleden is. Op school observeren hoogsensitieve kinderen bijvoorbeeld nauwkeurig welke kinderen de neiging hebben om fel te reageren. Ze weten vervolgens precies wat ze bij deze kinderen beter kunnen laten, om niet zelf met die felle reactie geconfronteerd te worden. Ze denken diep na over oorzaak en gevolg.
Hooggevoelig en "strong willed"
Een hooggevoelig kind laat niet altijd de rustige, voorzichtige of teruggetrokken kant zien zoals hierboven geschreven wordt. Ongeveer 30% van de hooggevoelige kinderen heeft naast hun gevoeligheid ook een hele sterke wil. Deze kinderen worden ook wel hoogstimulatief genoemd, "strong willed" of een "high sensation seaker". Deze kinderen zoeken prikkels juist op, zijn meer extravert, nieuwsgierig en gedreven.